Drie jaar zijn inmiddels Nederlandse troepen in Uruzgan gelegerd. Maar weinig schot zit er in het vestigen van een goed bestuur in de Afghaanse provincie, schrijf ik vandaag in De Pers. Volgend jaar gaan we al weg. Een tussentijds verslag over de huidige klerezooi... Ik kom met enkele pakkende voorbeelden. Bijvoorbeeld van 7 onderwijzers van de lagere school in Kakra. Overduidelijk zijn zij slachtoffer van het falend provinciebestuur. Ze geven les aan 329 leerlingen in een gebouw zonder een tafel of stoel. 'We hebben al vier maanden geen salaris ontvangen,' zeggen ze. 'Als we na het examen geen geld krijgen, stoppen we met werken.' Hun dreigement staat niet alleen. Veel leraren gesproken in het district Deh Rawod zijn tussen de vier en zes maanden niet betaald. Als compensatie vragen ze geld van hun leerlingen of pikken voedselpakketten bedoeld voor de leerlingen in.  Het Nederlandse ministerie van Ontwikkelingssamenwerking meldt dat 'recentelijk de leraren in alle districten hun achterstallige salarissen hebben gekregen.' Maar die bewering wordt tegengesproken door Malan Rahmtullah (54) provinciaal directeur onderwijs. Op zijn kantoor in Tarin Kowt schat hij dat zo'n driekwart van de 1210 leraren en onderwijzers in de provincie hun geld al maanden niet hebben ontvangen. De gevolgen zijn funest. Velen keren na de korte zomervakantie niet terug naar de klaslokalen. De uitstroom van onderwijzend personeel is een klap in het gezicht van de Nederlandse ministerie van Ontwikkelingssamenwerking dat de laatste drie jaar zo'n 10  miljoen euro heeft gestoken in verbetering van het onderwijs in de straatarme provincie. 

De schuld ligt volgens de onderwijsdirecteur bij gouverneur Assadullah Hamdam. Hij weigert de lerarensalarissen te betalen zolang hij niet zeker is dat ze daadwerkelijk les geven. 'Ik zei: ga dan zelf kijken in de provincie, maar dat durft hij niet.' Waar het geld van de salarissen is gebleven, weet de hoge ambtenaar niet. 'Alleen Hamdam kan daarbij komen.' Klagende onderwijzers in Deh Rawod vertellen dat Hamdam hen niet wilt ontvangen als ze naar Tarin Kowt reizen om de papieren te tonen dat ze daadwerkelijk lesgeven. Hamdam die in september 2007 de wegens incompetentie ontslagen gouverneur Abdul Halim Munib verving, weigert mij toegang tot zijn compound voor commentaar.

De verduistering van lerarensalarissen is exemplarisch in Uruzgan na drie jaar Nederlandse aanwezigheid. Het Ministerie van Ontwikkelingssamenwerking, verantwoordelijk voor de opbouw van goed bestuur vindt dat sinds de aanvang van de missie in augustus 2006, er 'veel bereikt' is  in Uruzgan. 'Het komt er nu op aan om te zorgen dat de Afghaanse overheid steeds meer het heft in eigen handen kan nemen en daadwerkelijk kan zorgen voor lokale dienstverlening. Op deze manier zal de kwaliteit en daarmee de geloofwaardigheid van de overheid toenemen,' laat een woordvoerster in Den Haag weten.

Maar recente artikelen op deze weblog tonen aan dat vrouwenonderdrukking, malversaties bij de presidents- & provinciale raadsverkiezingen op 20 augustus en misbruik van ontwikkelingsgeld eerder regel dan uitzondering zijn. Corruptie onder Afghaanse ambtenaren tiert als nooit tevoren. Lagere politieagenten in de verafgelegen gebieden, veelal opgeleid door Nederlandse militairen en uitgerust met geld van het ministerie van Ontwikkelingssamenwerking, ontvangen ook hun salaris niet.

Politiechef Malak Mukhtar klaagt op zijn checkpint in Deh Rawod dat zijn manschappen al vier maanden niet zijn betaald. Gevolg is dat agenten opstappen veelal met meeneming van hun uitrusting. 'Als we salaris ontvangen, krijgen we 6000 Afghani's (100 euro)per maand, terwijl we op het nieuws horen dat het 9000 Afghani's moet zijn. Toen ik me beklaagde bij de provinciale politiecommandant Jumal Gul zei hij dat ik het maar bij de dorpelingen moest afpersen. Maar als ik geld neem van de bewoners gaan ze de taliban helpen omdat ze dan kwaad op ons zijn. De taliban in Deh Rawod zegt: Ga niet bij de politie werken. Je krijgt toch geen salaris.' Saillant detail is dat de politiesalarissen in Uruzgan sinds 2006 uit de Nederlandse schatkist worden betaald via de Law and Order Trustfund Afghanistan waaraan jaarlijks 10 miljoen euro wordt bijgedragen.

Zie hier het artikel. Plus reacties!

Op de foto onderwijzers in Kakrak; geen banken, geen stoelen en geen salaris. Wat gebeurt er met de miljoenen Nederlands belastinggeld  in Uruzgan vraag ik me af. De Tweede Kamer interesseert het blijkbaar minder.