Cyprus overleeft de crisis op de restanten van een burgeroorlog. Dat biedt nadelen. En dat biedt voordelen. Om het nuttige met het aangename te combineren, bracht ik een bezoek aan een postconflict en tegelijkertijd zonnig eiland in de Middellandse Zee. En eerlijk is eerlijk: Nergens is het begrip 'ramptoerisme' toepasselijker dan aan de kust van Cyprus. Ik was dus echt op mijn plek want ik hou van scherpe tegenstellingen. Terwijl een handvol badgasten de zee instapt, staan op de achtergrond tientallen verweerde hotelkolossen van kuststad Famagusta leeg. De Turkse architect Alihan Cihan die ik daar tegenkwam, wees naar de hoge prikkeldraadversperring en patrouillerende militairen. Het gebied is no-go sinds 1974, toen de Turken het onafhankelijke eiland binnenvielen en eenderde van het noordelijk grondgebied bezetten. Ooit de economische motor van het eiland, vormt de spookstad nu een buffer tussen de strijdende partijen. 'Als we deze stad kunnen herstellen wordt het een tweede Ibiza. Vroeger sliep Elvis Presley in het Golden Sun Hotel. Ferrari had hier een showroom.'

De financiële storm die Europa teistert, gaat niet voorbij aan Cyprus. En het naijlen van de oorlog verzwakt de onroerendgoedmarkt, een van de economische peilers, nog meer. Inwoners uit de EU kochten massaal in het Turks bezette deel voormalige eigendommen van gevluchte Grieks-Cyprioten. Recente jurisprudentie maakt het die Grieks-Cyprioten mogelijk beslag te leggen op de grond of woning van Europese woningbezitters elders. Alihan Cihan: 'Het gevolg is dat woningen van 100.000 euro nu in de uitverkoop liggen voor 65.000 euro.' Een snelle oplossing voor de malaise ziet hij niet: 'Niemand weet hoe de situatie over één jaar al zijn. Alles ligt stil. Honderden bouwbedrijven zijn op de fles.'

Bijna 1.100 man personeel van een VN-vredesmacht scheidt de strijdende partijen langs de 180 kilometer lange demarcatielijn. Maar ook het Griekse deel likt de wonden. Veel winkelruimtes in de gedeelde hoofdstad staan leeg. In de wandelpromenade Anrasagoras vertelt een gepensioneerde accountant: 'Vroeger hadden we een Britse bezetting. Van mij mogen ze terugkomen. De regering van president Dimitris Chrisofias biedt alleen maar excuses aan voor de situatie, geen oplossing.' De invoering van de euro op 1 januari 2008 was een aderlating. 'Vroeger kon je een tas vol groenten halen op de markt terwijl je nu voor hetzelfde bedrag een kopje koffie bestelt.'

Eenvijfde van het nationaal inkomen komt van het toerisme, maar dat zit in een negatieve spiraal door het wegblijven van Britse bezoekers, vooral oud-militairen. Patricia en Lawrence blijven komen, vertellen ze op de boulevard van havenstad Larnaka. Patricia: 'Het is veilig en je wordt niet lastig gevallen.' Lawrence: 'Wel is het verblijf de laatste vier jaar 30 procent duurder geworden.'

Een groepje migranten uit Afrika en Oost-Europa dat in het centrum van Nicosia blikjes bier naar binnen giet, denkt aan vertrekken. 'Sinds januari is er nauwelijks werk, zelfs geen klusjes die 20 euro per dag betalen,' moppert een Roemeen.

In een kantoor in de hoofdstad toont Elias Malis, econoom bij het ministerie van Financiën, het Stability Programme 2009-2013, waarin de economische slowdown als 'aanzienlijk' wordt omschreven. De werkloosheid is gestegen van 4 naar 6,5 procent in 2010. 'We zijn afhankelijk van de buitenlandse vraag. Als Nederland of Duitsland een economische crisis ervaart, voelen wij de gevolgen.' Griekse toestanden met snoeiharde bezuinigingen en rellen verwacht hij niet. 'Onze banken hebben geen giftige onderdelen in bezit. En we hebben de zaken beter op een rijtje.' De regering wil extra belasting op brandstof van 3,9 procent. Verder wordt de bedrijfsbelasting met een procent verhoogt, samen met die van onroerend goed.

De jonge econoom ziet licht aan het einde van de tunnel en denkt dat de groei dit jaar een half procent bedraagt en 1,5 procent in 2011.' Daarna verwachten we een groei van 3 procent.' De cijfers houden geen rekening met het herstel van de politieke eenheid van het tussen Europa en het Midden-Oosten uiterst strategisch gelegen eiland. De situatie van voor 1974 zal de meerderheid Grieks-Cyprioten geld kosten, omdat Noord-Cyprus minder ontwikkeld is. 'Pas daarna komen kansen voor investering en zal iedereen profiteren.'

Die Cypriotische eenheid, waarover sinds 2004 wordt gesproken, blijft vooral dagdromen, meent Christos Chrisodoulides, een vakbondsman. Hij vluchtte negentien jaar oud 'op mijn slippers' en is een van de 200.000 ontheemden op het eiland. Momenteel wordt zijn voormalige huis bewoond door een Turk. 'De beste landbouwgrond ligt in het noorden maar die brengt door oude teeltmethoden weinig op.' Samenwerking tussen de twee volken ziet hij niet. 'Ik ben liberaal maar waar moslims wonen gaan dingen nu eenmaal langzamer.'

Van de Turkse architect Alihan Cihan hoeft de eenheid waarover dit jaar hoog politiek overleg plaatsvindt ook niet. 'De Turks-Cyprioten willen niet opnieuw de knecht zijn van de Grieken. Scheiding is de beste optie.' Bij eenwording wacht voor de Turkse huizenbezitters overigens een goudmijn. 'Een tweekamerappartement kost in het noorden 60.000 en in het zuiden 300.000 euro. Als de markt gelijktrekt, betekent dat een fikse prijsstijging in ons voordeel.'

Het verhaal Het gaat niet lekker op Cyprus maakt deel uit van een serie in De Pers met als kernvraag: Is het echt zo erg met de economische crisis in Europa?  De foto's van boven naar benden: Het strand met lege hotels in Famagusta, jonge migranten in Nicosia, een waarschuwingsbord op de scheidslijn en een vernield christelijke muurschildering.