Na een reeks aanslagen trilt de grond onder de regering van Hamid Karzai. De opstandelingen denderen haar richting op. Ooit snoefde haar trouwe volgeling ,oud-gouverneur Jan Mohammed Khan in zijn burcht aan de rand van Tarin Kowt, hoe diens verschijning alleen al de streng-gelovige talibanstrijders in de Zuid-Afghaanse provincie Uruzgan op de vlucht joeg. De warlord rechtte dan zijn rug en klopte hard op zijn borst: 'Ze waren bang voor mij'. Maar dat was vroeger. De laatste jaren is er sprake van een groeiende efficiëntie bij de opstandelingen. Planning, afwachten en vooral infiltratie blijken de moderne strijdmethoden. En met succes. Donderdag vielen bij een gecoördineerde actie op een politiebureau en de compound van de gouverneur in Uruzgan minstens negentien doden.

Met deze zoveelste aanslag dreigt een implosie van de Afghaanse politieke structuur. Een dag eerder, woensdag stierf ook al Ghulam Haidar Hamid, burgemeester van Kandahar, de op een na grootste stad van het land. De fundamentalisten, die Afghanistan willen teruggooien naar de islamitische middeleeuwen, gesteund door lokale criminelen, stammentwisten en buitenlandse inlichtingendiensten zoals de Pakistaanse, richten zich met toenemend succes op de medestanders van de regering van president Hamid Karzai. In de noordelijke provincie Kunduz, waar Nederlanders politietraining geven, kwamen in ruim een half jaar de gouverneur en de hoogste politiechef bij precisieaanslagen om. Alleen al de laatste weken werden vier steunpilaren in Zuid-Afghanistan omgebracht, onder wie de halfbroer van de president Ahmed Wali Karzai.

De veranderde strategie is een reactie op het komend vertrek van de circa 150.000 buitenlandse militairen. Nederland (25 doden) gaf er vorig jaar de brui aan in Uruzgan. Begin deze maand kwam een einde aan de Canadese vechtmissie (157 doden). Enkele weken geleden begon de terugtrekking van de Amerikaanse militairen (1.680 doden) die eind 2014 moet zijn voltooid. De kosten voor de oorlogen in Irak en Afghanistan worden ondragelijk. Volgens de Nederlandse marco-econome Heleen is al zo'n duizend miljard dollar verkwanseld. Dat is bijna zeven procent van de totale staatschuld op dit moment.

Dat de 44 landen die de Internationale Veiligheids- en Assistentiemacht ISAF uitmaken hun kaarten hebben gezet op de nieuwe Afghaanse machthebbers is de taliban niet ontgaan. Uit alle macht proberen ze die in stukken te hakken, zodat er geen alternatief overblijft dan de taliban zelf om het land te besturen. Inmiddels houden ze de druk hoog op het slagveld en wisten ze hun werkterrein uit te breiden tot 33 van de 34 provincies. De Taliban slaat toe waar en wanneer ze willen. Vandaag vonden in Lashkar Gah zeker elf mensen de dood nadat een zelfmoordenaar een bom tot ontploffing bracht pal voor het politiebureau in deze zuidelijke provinciehoofdstad die deze maand door de Britten aan de Afghaanse veiligheidstroepen was overgedragen. De slagkracht ligt niet langer bij een stormloop onder het luid roepen van 'Alahu Akbar' - God is groot' - met slecht afgestelde AK-47 machinepistolen op vijandige stellingen. Liever plaatsen ze geniepige bermbommen. Ruim de helft van alle omgekomen buitenlandse militairen kwam om door dit soort sluipmoordenaars. Onder de burgerbevolking steeg het  aantal slachtoffers met 15 procent tot een recordhoogte van bijna 1.500 het afgelopen half jaar. Althans volgens de United Nations Assistance Mission in Afghanistan, een in mijn ogen niet altijd juiste bron omdat veel slachtoffers in veraf gelegen gebieden niet worden meegerekend. (zie een eerder blog: wie doodt wie in Afghanistan uit 2010) Wel is duidelijk dat de bevolking een steeds grotere afkeer krijgt van de oorlog en die op wat voor manier dan ook wil doen laten stoppen. Al is het de macht teruggeven aan de Taliban die in 2001 werd verdreven.

Oud-gouverneur van Uruzgan Jan Mohammed Khan verhuisde na mislukte aanslagen op zijn leven naar Kaboel pal naast de belangrijkste ministeries. Hier voelde hij zich veilig, zei hij vorig jaar in een interview met mij. Maar ook hij stierf twee weken geleden nadat mannen simpelweg zijn ontvangstruimte waren binnengestapt en het vuur openden. Geen plek lijkt meer veilig.

Het artikel Taliban slaat terug stond in De Pers. De foto komt uit het district Deh Rawod en ik sta voor een door de Amerikanen opgeblazen huis waarmee ik wil zeggen dat het geweld van alle kanten komt.